Wiertnice, niezależnie od rodzaju, są podstawowymi urządzeniami służącymi do wykonywania otworów w skałach i gruncie. Z zależności od budowy i zastosowania różnią się między sobą przebiegiem procesu wiercenia. Wiertnice można umownie podzielić na dwie kategorie płuczkowe oraz bezpłuczkowe w zależności od sposobu pozbywania się zanieczyszczeń.
Wiertnica płuczkowa; podczas wiercenia do otworu wtłaczana jest pod dużym ciśnieniem substancja płucząca, najczęściej woda. Następnie zwierciny przenoszone są do oddzielnego biernika. Wydajność tego procesu zależy od jakości płuczki.
Metoda obrotowa z prawym obiegiem płuczki: stosowana zwykle przy wierceniu otworów średnio i wielkośrednicowych.
Metoda obrotowa z prawym obiegiem płuczki: wykorzystywana jest do szybkiego wiercenia otworów wielkośrenicowych. W celu uzyskania odwrotnego obiegu płuczki należy skorzystać z dodatkowych urządzeń np. pompy ssącej i podnośnika powietrznego
Wiertnica geologiczna; rodzaj wiertnicy bezpłuczkowej, zazwyczaj wykorzystuje okrągłe lub spiralne wiertło. W procesie wiercenia zwierciny wciskane są w ściany odwiertu lub wynoszone na powierzchnię w trakcie pracy urządzenia. Poza zakończeniu pracy należy usunąć z wiertła resztki osadu.